ރާއްޖޭގައި ފަހަކަށް އައިސް ޓެރަރިޒަމާ ގުޅޭ ކަންބޮޑުވުން ބޮޑުވެއްޖެއެވެ. އިންޑިއާ ކަނޑުގައި އޮންނަ މި ޖަޒީރާ ގައުމަކީ ޓެރަރިޒަމްގެ ނުރައްކަލާ ކުރިމަތިލާން ޖެހިފައިވާ ގައުމެކެވެ. މި ލިޔުމުގެ މަޤްޞަދަކީ، ރާއްޖޭގައި ޓެރަރިޒަމްގެ މައްސަލައަށް އަލިއަޅުވާލައި، އޭގެ ސަބަބުތަކާއި، ފާޅުވުންތަކާއި، މި ނުރައްކަލާ ދެކޮޅަށް ކުރަމުންދާ މަސައްކަތްތައް ދިރާސާކުރުމެވެ.
ރާއްޖޭގައި ޓެރަރިޒަމް ކުރިއަރާފައި ވަނީ 2000 ގެ އަހަރުތަކުގެ ކުރީކޮޅުއެވެ. އޭރު މަދު އަދަދެއްގެ ހަރުކަށި ފިކުރުތަކުގެ މީހުން ފާހަގަވާން ފެށިއެވެ. ސިޔާސީ ނުތަނަވަސްކަމާއި، އިގްތިސާދީ ތަފާތުތަކާއި، ބޭރުގެ ހަރުކަށި ޖަމާއަތްތަކުގެ ނުފޫޒު ފަދަ ކަންތައްތަކުގެ ސަބަބުން ބައެއް ފަރުދުންނަށް ހައްދު ފަހަނަ އަޅަން ފަސޭހަވެފައިވެ އެވެ.
މިއަދު ދިވެހިރާއްޖޭގެ ހާލަތަކީ ދިވެހިރާއްޖޭގައި ޓެރަރިޒަމްގެ އެކި ސެލްތައް އުފެދި, މީހުން ހަނގުރާމަތަކަށް ރެކްރޫޓުކޮށް, ކޮމްޕެނީތަކުން ވެސް ޓެރަރިޒަމަށް ފަނޑު ކުރަނީއެވެ. ދާދި ފަހުން އެމެރިކާގެ ޑިޕާޓުމަންޓް އޮފް ޓްރެޒަރީން ނެރުނު ރިޕޯޓުން މިކަން ފާހަގަވެއެވެ.
ދިވެހިރާއްޖޭގެ ބަޔަކަށް ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅައި, ދިވެހި ކޮންޕެނީތައް ބްލެކްލިސްޓު ކުރުމަކީ ލަދުވެތިވާންޖެހޭ ކަމެކެވެ. ސުވަރުގެއެއް ކަމަށް ގިނަބަޔަކު ދެކޭ މި ދިވެހިރާއްޖެ ޓެރަރިޒަމުން ސަލާމް ކުރާނީ ކިހިނެއްތްބާވަ?އެވެ.
އެމެރިކާގެ ޚާރިޖީ ވުޒާރާގެ ތަރުޖަމާނު މެތިއު މިލާ ނެރުއްވި ބަޔާނެއްގައި ވިދާޅުވެފައިވަނީ އައިސިސް އާއި އަލްގައިދާގެ އޮޕަރޭޝަންތަކަށް މާލީ ގޮތުން އެހީތެރިކަން ފޯރުކޮށްދިން ކަމަށް ބުނެ އެމެރިކާއިން ރާއްޖޭގައި ހަރަކާތްތެރިވާ 20 ފަރާތަކާއި 29 ފަރާތަކާމެދު ފިޔަވަޅު އަޅާފައިވާ ކަމަށެވެ.
މިލާ ފާހަގަކުރެއްވި ގޮތުގައި މި ދަތިކުރުމުގެ ފިޔަވަޅުތަކުގެ ބޭނުމަކީ މި ޖަމާއަތްތަކަށް ރާއްޖެ ތެރެއިން ލިބޭ މާލީ އަދި އެހެނިހެން ބާވަތްތަކުގެ އެހީތެރިކަމަށް ހުރަސް އަޅައި ކަނޑާލުމެވެ.
ރާއްޖޭގައި ޓެރަރިޒަމް މުހިންމު ގޮތެއްގައި ފާޅުވެފައިވަނީ ވަކިވަކި ފަރުދުން ރެކްރޫޓްކޮށް ރެޑިކަލައިޒޭޝަންގެ އިތުރުން ބައިނަލްއަގްވާމީ ޓެރަރިސްޓް ހަރަކާތްތަކުގައި ބައިވެރިވުމުންނެވެ. ރިޕޯޓްތައް ބުނާ ގޮތުގައި ރާއްޖެއިން ގިނަ އަދަދެއްގެ މީހުން އައިއެސް ފަދަ ރާއްޖެއިން ބޭރުގައި ހަރުކަށި ޖަމާއަތްތަކާ ގުޅިގެން އެނބުރި އައުމުން ކުރިމަތިވެދާނެ ނުރައްކާތަކާ މެދު ކަންބޮޑުވުން ފާޅުކޮށްފައިވެ އެވެ.
ޓެރަރިޒަމްގެ ސަބަބުން މުޖުތަމަޢަށް ވަރަށް ބޮޑު އަސަރެއް ކޮށްފައިވެއެވެ. އެކަމުގެ ސަބަބުން ގައުމީ ސަލާމަތާ މެދު ކަންބޮޑުވުންތަކެއް އުފެދިގެން ނޫނީ އިޖުތިމާއީ ބައިބައިވުންތަކާއި އާބާދީގެ މެދުގައި ބިރުވެރިކަމުގެ އިހުސާސެއް އުފެދިފައިވެއެވެ. ހަރުކަށި ފިކުރުތަކުގެ ނުފޫޒުގެ ސަބަބުން ޖަމާޢަތުގެ ހަމަޖެހުމަށް ދަތިވެ، މުޖުތަމަޢުގައި ދަމަހައްޓާ ސަގާފީ މެދުމިނުގެ އިސްލާމީ އަގުތަކަށް ގޮންޖެހުންތަކެއް ކުރިމަތިވެއްޖެއެވެ.
ސަރުކާރުން ވަނީ ޓެރަރިޒަމްގެ ނުރައްކާ ބޮޑުކަން ދެނެގަނެ، އެ މައްސަލަ ހައްލުކުރުމަށް ފިޔަވަޅުތައް އަޅާފައެވެ. އެގޮތުން ގާނޫނު ހަދާ މަޖިލީހުގެ އިސްލާހުތަކާއި، ޖާސޫސީ އެއްބާރުލުމާއި، ސަރަހައްދީ ޕާޓްނަޝިޕްތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް ޓެރަރިޒަމާ ދެކޮޅަށް ތަފާތު ފިޔަވަޅުތައް އަޅާފައިވެއެވެ. ޓެރަރިޒަމާ ދެކޮޅަށް ކުރާ ބައިނަލްއަގްވާމީ މަސައްކަތްތަކާ ގުޅިގެން ރާއްޖެ އިން ވަނީ ތައުލީމާއި ހޭލުންތެރިކުރުމުގެ ކެމްޕޭންތަކާއި މުޖުތަމައުގައި ބައިވެރިވުމުގެ ތެރެއިން ރެޑިކަލައިޒޭޝަނާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތް ކުރުމަށް ދޭ ސަމާލުކަން އިތުރުކޮށްފަ އެވެ.
ޓެރަރިޒަމަކީ ދުނިޔޭގެ ގޮންޖެހުމެއްކަން ދެނެގަނެ، ޓެރަރިޒަމާ ދެކޮޅަށް ކުރާ މަސައްކަތުގައި ބައިނަލްއަގްވާމީ ތާއީދާއި އެއްބާރުލުން ހޯދުމަށް ރާއްޖެއިން އިން ވަނީ އެދިފައެވެ. ސައުތު އޭޝިއަން އެސޯސިއޭޝަން ފޯ ރީޖަނަލް ކޯޕަރޭޝަން (ސާކް) ފަދަ ސަރަހައްދީ ޖަމިއްޔާތަކާ ގުޅިގެން ހީވާގިކަމާއެކު މަސައްކަތްކޮށްފައިވާއިރު، ޓެރަރިޒަމް ހުއްޓުވުމާއި ރައްދުދިނުމުގެ ގާބިލްކަން އިތުރުކުރުމަށް ވަނީ މަސައްކަތްތަކެއް ވެސް ކުރެވިފައެވެ.
ޓެރަރިޒަމްގެ އަސްލު ސަބަބުތަކަށް ހައްލެއް ހޯދުމަށް ބޭނުންވަނީ ސަލާމަތީ ފިޔަވަޅުތަކުގެ ބޭރުން ފުރިހަމަ ގޮތެއްގައި ކުރިއަށް ގެންދިއުމެވެ.
ފަގީރުކަން ކުޑަކުރުމާއި، ތައުލީމާއި، ވަޒީފާގެ ފުރުސަތުތައް ހިމެނޭ ގޮތަށް އިޖުތިމާއީ އިގްތިސާދީ ތަރައްގީއަކީ ރެޑިކަލައިޒޭޝަންއާ ދެކޮޅަށް މަސައްކަތްކުރުމާއި އިޖުތިމާއީ އެއްބައިވަންތަކަން ކުރިއެރުވުމުގައި ވަރަށް މުހިންމު ދައުރެއް އަދާކުރާ އެއްޗެކެވެ.
